دکتر احمد روغنی – دکتری دامپزشکی
استرس دمایی در فصل زمستان: یکی از مهمترین عوامل مهم و استراتژیک و عمدتا استرس زا در طول فصل سرما برای کلنی های ساکن در کندو استرس‌های ناشی از تغییرات دمایی می باشد. این استرس یکی از مهمترین عوامل موثر در بروز بیماری‌هاست. با آغاز فصل سرما و ایجاد اختلاف دمایی فاحش مابین داخل کندو و خارج کندو تلاش زنبورها برای تنظیم درجه حرارت داخل کندو بشدت افزایش می یابد و هر گونه عاملی که باعث بهم خوردن این تعادل دمایی در داخل کندو بشود در نهایت باعث آسیب شدید به جمعیت کلنی و بخصوص ملکه گردیده و تولید را در کندو با مخاطره مواجه می سازد، به همین دلیل رعایت یکسری نکات در مسیر کمک به کلنی ها و افزایش ضریب مقاومت آنها تا پایان دوره سرما بنظر الزامی می رسد که در اینجا به آنها اشاره می نماییم:
۱- استفاده از کندوهای سالم و بدون ترک یا آسیب دیده و همچنین قراردادن کندوها در محل مناسب. منظور از کندوی سالم کندویی است که در آن هیچ گونه سوراخ یا درزی وجود نداشته باشد و تخته کف و درب اصلی کندو یک تکه باشد. کندوهای سوراخ یا شکسته و یا دارای درب دو و یا چند تکه باعث اتلاف انرژی زیادی از داخل کندو به بیرون و افت زیاد دما در داخل شده و انرژی زنبورهای کارگر را تحلیل میدهد.
۲ – تا جایی که امکان دارد باید کوشید تا برای زمستان‌گذرانی زنبوران عسل منطقه‌ای معتدل و نه چندان سرد انتخاب شو د تا زنبورها دچار استرس کمتری بشوند .
۳ – قبل از ورود به یک منطقه و مستقر کردن کندوها در آنجا از طریق تماس با مقامات محلی و ادارات ذی ربط و با بررسی دقیق محل استقرار کندوها از مسیر وزش بادها، مسیر سیلابها و محل جمع شدن آبهای سطحی و سیلابها اطلاع دقیق بدست آورده تا از قراردادن کندوها در مسیر وزش باد و یا در مسیر سیلاب و محل‌هایی که آبهای سطحی ممکن است جمع شوند و احتمال آبگرفتگی کندو و یا یخ‌زدگی آن وجود دارد خودداری شود .
۴ – هنگام قراردادن کندوها بر روی زمین، کندو باید حداقل ۱۵ تا ۲۰ سانتی‌متر از زمین فاصله داشته باشد تا رطوبت زمین تاثیر منفی بر روی کندو نداشته باشد و همچنین با بارش برف، دریچه پرواز بسته نشود.
۵- برای جلوگیری از ورود آب باران به داخل کندو، کندو باید کمی به سمت جلو شیب داشته باشد و اصطلاحا رو به جلو مایل باشد .
۶ – پوشش درب ورودی زنبوران به کندو تا حدی که یک زنبور بتواند از آن عبور کند تمیز شده و عاری از هر گونه موم، بره موم مانده از سال گذشته، لاشه زنبوران مرده و هر گونه ماده دیگر شود.
۷- کلیه قاب‌هایی که فاقد جمعیت و فاقد نوزاد هستند و قاب‌هایی که مقدار کمی عسل دارند بایستی از داخل کندو برداشته و به بیرون برده شوند .
۸- همه قاب‌ها باید به یک سمت کندو فشرده و کنار قاب آخری تخته‌ای سه لایه به صورت عمودی قرار گیرد و پارچه‌ای ضخیم مثل پارچه برزنت روی قاب‌ها و تخته سه لایه کشیده شود.
۹- گام مهم بعدی وجود مقدار کافی ذخیره غذایی در کندو است که باید به صورت قاب و پولک سربسته باشد.
قرار دادن مقدار بیشتری عسل درون کندو در فصل سرما نه تنها هیچ مشکلی ایجاد نمی‌کند، بلکه در آغاز فعالیت زنبوران عسل در سال آینده به رشد کلونی بسیار کمک کرده اما در صورت کاهش غذای کمکی و کاهش مقدار عسل درون کندو عواقب جبران‌ناپذیری در انتظار کندو و زنبورها خواهد بود .
۱۰ -با توجه به اینکه موش‌ها دوست دارند از محیط مناسب و مطبوع داخل کندو و ذخیره غذایی آن برای لانه گزینی و زمستان‌گذرانی استفاده کنند، بهتر است تدابیر لازم برای جلوگیری از این اتفاق به درستی اتخاذ شود چراکه این امر می‌تواند برای جمعیت کندو بشدت استرس‌زا باشد.
برای اطلاعات بیشتر از محصولات و داروهای زنبور عسل اینجا کلیک کنید.
