نکاتی در مورد تغذیه ماهی های آکواریومی

دکتر مهدی جعفری (دامپزشک)   

چون تغذیه ماهی ها با غذاهای زنده همانند آنچه که در طبیعت مصرف می کنند در بسیاری از مواقع دشوار است، تولیدکنندگان غذاهایی را به طور آماده برای مصرف در اختیار آکواریم داران و پرورش دهندگان ماهی می گذارند.

تغذیه ماهی

تغذیه ماهی آکواریومی

در تقسیم بندی اولیه ماهی را می توان به ۳ دسته زیر تقسیم کرد:

۱-ماهی گیاه خوار، این گروه تنها از گیاهان، چه تک سلولی و چه عالی تغذیه می کند.

۲-ماهی های گوشتخوار، گوشتخواران از جانوران دیگر که بخشی شامل تک سلولی ها مانند: زئوپلانکتون ها و جانوران بزرگتر چه از گوشتخوران و چه از گیاهخواران کوچکتر از خود و یا لاشه جانداران بزرگتر از خود تغذیه می کنند.

۳-ماهی های همه چیز خوار، ماهی های همه چیزخوار از یک رژیم خاص غذایی پیروی نمی کنند. در حقیقت از جلبک های تک سلولی تا گیاهان عالی گرفته، تا جانداران دیگر مانند حشرات، زئوپلانکتون ها، انواع کرم ها و میگوها و حتی دیگر ماهی ها غذای آنها را تشکیل می دهند.

حال بر طبق روش های غذایی گروه های مختلف، گروه های مختلف ماهی ها باید غذای آنها را در اختیارشان گذاشت، چون تغذیه ماهی ها با غذاهای زنده همانند آنچه که در طبیعت مصرف می کنند در بسیاری از مواقع دشوار است، تولیدکنندگان غذاهایی را به طور آماده برای مصرف در اختیار آکواریم داران و پرورش دهندگان ماهی می گذارند که در فروشگاه های آکواریوم قابل تهیه هستند.

این غذاهای آکواریومی به دو دسته زیر تقسیم می شوند:

۱-غذاهای خشک

۲-غذاهای تازه و منجمد

آشنایی با غذاهای خشک:

فلیک(Flake Foods): فلیک یا پولکی به ۳ نوع ویتامینه، گیاهی و پروتئینی تقسیم می شوند. این نوع غذا مانند ورقه های بسیار نازک کوچک هستند که برای مدت کوتاه در حدود حداکثر ۱۰ دقیقه قابلیت شناوری روی آب را دارند. این نوع غذا برای ماهی هایی که دهان کوچک دارند مناسب است.

پلت(Pellet Foods): در دو نوع گلوله ای و لوله ای است، که از مواد غذایی پروتئینی مانند جگر سیاه، جگر سفید، دل گوساله و… به همراه مکمل های دیگر و در دو نوع شناور و سنگین که به سرعت در آب فرو می رود، در اندازه های ۲ تا ۲۰ میلیمتری تهیه می شود.

گرانول: این نوع غذا گلوله هایی غذایی تهیه شده از انواع غذاهای پروتئینی و گیاهی به همراه ویتامینها و مواد معدنی مورد نیاز ماهی های مختلف و هر کدام برای یک خانواده جداگانه بنا به نیازهای آنها در دو نوع شناور و سنگین ساخته می شود.

قرصی(Pill Foods): غذاهایی به شکل قرص هستند که قابلیت چسبیدن به دیواره آکواریوم را دارند و برای موقعی که آکواریوم دار برای مدتی نمی تواند بطور منظم به ماهی ها غذا دهد استفاده می شود. ایراد این غذاها در این است که گرچه مواد غذایی نسبتا کاملی برای ماهی ها در بردارد ولی هورمونهایی نیز در آن است که اشتهای ماهی ها را کم میکند تا برای مدتی در حدود یک هفته کمبود غذا را تحمل کنند.

ویفر گیاهی((Vegetable Wafers): ویفرها مخلوطی از چند گیاه غذایی مورد نیاز ماهی های گیاه خوار و همه چیز خوار ساخته می شوند که در صورت عدم تمایل ماهیها با گیاهان، نیاز آنها را به غذاهای گیاهی تامین می کند.

انواع غذاهای خشک ماهی

آشنایی با تغذیه ماهی

غذاهای خشک فشرده به روش انجمادی(Freeze Dry Foods): این نوغ غذا شامل انواع آرتمیا، دافنی، توبیفکس،کریل، میگوی پاسیفیک،کرم خونی و…است که، به روش انجماد خشک و به شکل مکعب های کوچک فشرده شده اند. می شود که در نبود غذای زنده جایگزین خوبی برای آنهاست.

غذاهای خشک به روش سنتی غیر انجمادی(Dry Foods): غذاهای فشرده معمولی نیز مانند غذاهای خشک فشرده هستند که فقط آنها را فشرده نکرده اند.

نکته: غذاهای خشک که به روش انجمادی خشک شده اند بیشتر از غذاهایی که به روش معمولی خشک شده اند مواد غذایی را در خود حفظ می کنند و بهتر است که حتی المکان از غذاهای خشکی که به روش سنتی خشک شده اند پرهیز شود زیرا می توانند حامل باکتری ها و انگل های زیادی باشند که برای سلامت ماهی ها خطرناک است و عامل بیماری های زیادی هستند.

آشنایی با غذاهای تازه و منجمد:

این غذاها همان غذاهای طبیعی ماهی ها مانندماهی های خوراک، کرم خونی، دافنی، توبیفکس،کاتر پیلار، کرم خاکی، لارو، پشه، کرم شیشه ای، آرتمیا و …. است که به صورت زنده و یا منجمد در فروشگاه های آکواریوم قابل تهیه هستند.

قابل ذکر است که هرچه نوع غذای خشک مرغوب و از مارک های معروف باشد ولی باز بهتر است که ماهی ها را با غذای زنده و یا منجمد تغذیه کنید زیرا در فرایند خشک کردن، غذا مقدار زیادی از مواد غذایی خود را از دست می دهد و بسیاری از غذاها علی رغم تبلیغات و نام بزرگشان تفاله ای غذایی بیش نیستند و جز پر کردن شکم ماهی ها خاصیت دیگری ندارند.

خوب است چند غذای ویژه برای ماهیان را بشناسید :

۱- برای تغذیه ماهی گلد فیش می توان از مقدار کمی سیب زمینی آب پز شده و سبزیجات پخته شده ( به مقدار کم ) استفاده کرد.

۲ – غذایی مخصوص گوشتخواران: یک تکه دل گاو، یک تکه جگر مرغ، میگو، آرد جو و مقدار کمی نخود فرنگی یا کاهو پخته شده را در یک کیسه بریزید. سپس آنها را کاملاً با هم مخلوط کرده و پس از آن به تانک منتقل کنید.

نکته: اگر در جگر یا دل مورد استفاده، تکه ای از چربی ملاحظه شد، آنرا جدا کرده و سپس با سایر غذاها مخلوط کنید.

غذاهایی که نباید به ماهی ها داده شود:

۱-چربی حیوانات ۲-ادویه ۳-نان ۴-گوشت سفید یا قرمز

تهیه غذا از دل گاو:

مواد لازم برای تهیه غذا از دل گاو:

دل گاو ۱ عدد

۲۵۰ گرم اسفناج آب پز

۲۵۰ گرم میگو

سبوس گندم

ژلاتین

پودر سیر(اختیاری)

غذای ماهیان آکواریومی

چربی های دل را بخوبی تمیز کنید و سیاهرگ های آن را جدا کنید. این کار در صورتی که دل کمی یخ زده باشد راحت تر خواهد بود. دل را تکه تکه کنید و بصورت مکعب های ۲ سانتیمتری تقسیم کنید تا کار غذا ساز شما را راحت کند. تکه های دل را داخل مخلوط کن یا غذا ساز بریزید. دل را تا زمانی که تکه ی بزرگی دیده نشود خرد کنید. ولی هرگز آن ها را بصورت مایع و یا خمیری شکل در نیاورید. زیرا ماهی ها به ساختار فیبری گوشت نیاز دارند.حال گوشت ها را در ظرف جداگانه ای بریزید.

کمی میگو رابپزید(خیلی کم) و سپس داخل غذا ساز بریزید و خرد کنید. اسفناج ( آب پز ) را آب کشی کنید و به میگوی ریز ریز شده اضافه کنید. یک فنجان از سبوس گندم به مخلوط میگو و اسفناج اضافه کنید و هم بزنید. بعد از اینکه خوب مخلوط کردید، این مخلوط را کنار بگذارید. ۱۵ گرم ژلاتین را به آب داغ اضافه کنید تا ژلاتین ور بیاید.

ژلاتین، مخلوط میگو و دل را مخلوط کنید و برای ۵ دقیقه به حال خود بگذارید. با یک قاشق بزرگ مواد حاصل را در پاکت فریزر بریزید ولی خیلی پر نکنید. بسته ها را در فریزر قرار دهید.

برای استفاده بسته را از فریزر بیرون بیاورید و به تکه های مناسب تقسیم کنید و داخل آکواریوم بیندازید.

برای دیدن محصولات مربوط  به آبزیان اینجا را کلیک نمایید.