کرچ شدن مرغ چیست و چه زمانی رخ می دهد؟علایم یک مرغ کرچ چیست؟

کرچ شدن مرغ چیست و چه زمانی رخ می دهد؟علایم یک مرغ کرچ چیست؟

علت بروز کرچی در مرغ ها چیست ودر چه زمانی این حالت رخ می دهد؟اصطلاح کرچ شدن به زمانی گفته می شود که یک مرغ تصمیم می گیرد که برروی تخمهای نطفه دار خود بخوابد .دراین حالت صدای مرغ تغییر پیدا می کند وپرنده بالهای خود را باز میکند و نسبت به محافظت از تخمهای خود بسیار حساس و خشن می شود و غریزه مادری در او بسیار فعال می شود .در این زمان مرغ بیشتر تمایل دارد که در یک محیط آرام و دوراز سروصدا و یک محیط کم نور و نیمه تاریک بماند و برروی تخمهای خود بخوابد . بسیاری از افراد ممکن است در این زمینه سوالات زیادی داشته باشند مثل: کرج شدن مرغ چه زمانی و در چه فصلی  اتفاق می افتد؟ علایم کرچی در مرغ چیست؟ چرا مرغ کرچ می شود ؟چطوری می توانم مرغم را کرچ کنم ؟چطو می توانم مرغم را از حالت کرچی خارج کنم ؟ در زمان کرچ شدن مرغم چه رفتاری باید با او داشته باشم؟ و بسیاری سوالات دیگر که با مطالعه این مقاله در مجله علمی دام پخش شما به تمامی سوالات خود در این زمینه دست خواهید یافت و در صورتی که نیاز به اطلاعات بیشتری در این زمینه داشته باشید می توانید با کارشناسات مجله علمی دام پخش با شماره های ۰۹۱۳۱۶۲۹۳۷۲ آقای دکتر روغنی و ۰۹۱۳۵۷۴۴۸۷۴ آقای مهندس نعیمی تماس بگیرید تا پاسخگوی سوالات شما باشند .

کرچی در مرغها و علایم آن

در هنگام کرچ شدن، مرغ هابعد از تخمگذاری ، روی تخم نطفه دار خود می خوابند تا تخم نطفه دار را به جوجه تبدیل کنند و نسبت به تخم نطفه دار خود احساس مسئولیت بیشتری می کنند. در زمان کرچی ، مرغها صدای خاصی از خود تولید می کنند که تقریبا به جای اصطلاحا قدقد بیشتر به صدای قات قات شبیه می باشدکه مرغ  کرچ را می توان ازروی صدای آن تشخیص داد.

علایم ظاهری در یک مرغ کرچ

یک مرغ در دوران کرچی خود بیشتر پر های خود را باز کرده و روی تخم مرغ ها می خوابد.

در زمان کرچ شدن مرغ  روز را در جاهای تاریک می ماند و بیشتر سعی می کند روی تخم نطفه دار خود بخوابد و تنها دو بار در روز برای خوردن آب و غذا از روی تخم نطفه دار بلند می شود در این زمان بهتر است تا آب و غذا در نزدیکی مرغ قرار داده شود تا مرغ برای خوردن آب ودانه نیاز به بلند شدن طولانی مدت از روی تخمها نداشته باشد و از حالت کرچی خارج نشود.

کرچی در مرغها بیشتر در چه فصل هایی رخ می دهد ؟

کرچی در مرغ ها بیشتر دراوایل فصل بهار واواخر تابستان اتفاق می‌افتد که البته بعضا در فصل های دیگرنیزاین مورد مشاهده شده است اما بیشترین موارد آن در فصل بهار است.

در واقع حالت کرچی در بین پرندگان کاملا غریزی بوده و پدیده ای است که باعث تولید مثل و حفظ بقای نسل آنها میشود.

پرندگان وحشی نبزدر حیات وحش بدین روش فرایند جوجه کشی از تخم های خود را انجام میدهند.

معمولا بعد از کرچ شدن در صورتیکه تخم نطفه دار زیر پای مرغ قرار داده شود ، دوران جوجه کشی مرغ ها  آغاز می شود که بسته به نوع نژاد آنها از ۱۹ تا ۲۱ روز متفاوت می باشد بدین معنی که حتی ممکن است یک نژاد غریزه کرچ شدن بالایی داشته باشد اما به دلیل مطلوب نبودن شرایط محیطی و خوارک اصلا کرچ نشود.

در زمان کرچی، مرغ روی تخم ها می خوابد و شرایط طبیعی و لازم برای تبدیل آنها به جوجه را فراهم میکند.در این شرایط روند تخم گذاری مرغ نیز کاملا متوقف میشود.

برای کرچ شدن یک مرغ چه کارهایی باید انجام دهیم ؟ چگونه می توان یک مرغ را کرچ نمود ؟

البته کرچی مرغ به خوراک، آب و هوا، نور و حتی لانه و محل نگه داری بستگی دارد. می توان با رعایت اصول تغذیه صحیح و مهیا نمودن شرایط محیطی سازگار مرغانی را که به ندرت کرچ میشوند را نیزتحریک به کرچی نمود.

برای کرچ شدن یک مرغ علاوه بر مهیا نمودن شرایط تغذیه مناسب و نور و لانه مناسب بهتر است موارد زیر را نیز به درستی انجام دهید :

۱-می‌توانید کف مکان خوابیدن آن‌هارا با کاه بپوشانید و لانه را در مکانی تاریک و ساکت قرار دهید و یا تعدادی تخم‌مرغ را در محل خوابیدن مرغ و در لانه‌ اوقرار دهید.

۲-می توانید از تخم‌های مصنوعی است به جای تخم مرغ طبیعی در لانه مرغ استفاده کنید تا هم بتوانید مرغ را به کرچ شدن تحریک نموده و هم پس از کرچ شدن نسبت به میزان پایبندی مرغ به تخم های نطفه‌دار را امتحان کنید .

۳-بهتر است برای کرچ شدن مرغ از نژادهایی که توانایی کرچ شدن را در ذات خود داشته باشند  استفاده کنیم  مثل مرغهای بومی البته نژادهای مرغ لاری از جمله نژادهایی هستند که حس مادری در آنها زیاد می باشد و معمولا در سال حداقل یکی دو بار کرچ می شوند.  به طور کلی نژاد در کرچ شدن مرغ ها تاثیر بسزایی دارد برای مثال: نژادهایی که اصلاح شده هستند و یا حاصل ترکیب چند نژاد مختلف هستند کمتر کرچ میشوند اما نژادهای اصیل به بهترین حالت توانایی کرچ شدن را دارند و نژادهای سنگین نیز نسبت به نژاد های سبک به میزان بیشتری کرچ می‌شوند (به طور مثال مرغ های محلی و بومی و نژاد لاری، مرغ مرندی، بلک استار، سرماترا، پلیموت راک، آرپینکتون ، مارانز و غیره … را میتوان نام برد که نژادهای بهتری برای کرچ شدن می باشند معمولا به جز مرغ لگهورن، بسیاری از مرغ های محلی استعداد ژنتیکی بالایی در کرچ شدن دارند.

با وجود اینکه مرغ های لاری میل زیادی به کرچ شدن دارند، اما متأسفانه این نژاد برای جوجه کشی مناسب نمی باشد.چرا که قلم های بلند در مرغان لاری باعث شکسته شدن تخم ها و حتی له شدن جوجه ها در زمان تولد میشود. از این رو بهتر است مرغ انتخابی برای کرچ پاهای کوتاهتری داشته باشد.

۴- بهتر است از انتخاب مرغ های پیر و یا مرغ های جوانی برای اولین بارو بعد از یک دوره تخم گذاری می خواهند شوند پرهیز کنید زیرا برخی از مرغ هایی که برای اولین بار کرچ میشوند، در هنگام دان خوردن و اب خوردن، فراموش میکنند که باید مجددا بر روی تخم ها بخوابند.

۵-بهتر است مرغهایی که در کنار خروس  نگهداری می شوند برای کرچ شدن استفاده کنید چون مرغهایی که در کنار خروس نبوده اند بندرت کرچ می شوند .

۶-  دما و رطوبت محیط لانه باید معتدل و کمی گرم باشد و مکان لانه باید به دور از سرو صدا، تردد و رفت آمد سایر حیوانات و یا افراد ساکن در منزل باشد.

۷- عمر مرغ انتخابی برای کرچ شدن باید حداقل بیشتر از یکسال باشد ومرغ مد نظر باید پر انرژی و سالم باشد.

همواره از انتخاب مرغ های تنبل و بی حال که پرهای شلخته و بدن لاغری دارند برای عمل کرچ شدن بپرهیزید.

۸- پاهای مرغ انتخابی برای کرچ شدن باید سالم و بدون شکستگی و یا عفونت و ضخم باشد وبدن مرغ انتخابی نباید دچار تاسی شده باشدو مخصوصا زیر شکم مرغ باید به اندازه کافی پر داشته باشد.

مرغ نژاد سیلکی (ابریشمی) و نژاد کوشین نیز از جمله مرغ هایی می باشند که مولدان و پرورش دهندگان بسیار خوبی برای جوجه ها هستند.

بر اساس تحقیقات، ژن کوتولیگی (dw) غریزی مادری در مرغ ها را تشدید میدهد همچنین افزایش هورمون پرولاکتین نیز باعث کرچی مرغان خانگی میشود.لذا اگر به مرغ ها، هورمون پرولاکتین تزریق شود، به احتمال قوی کرچ خواهد شد.

رفتارها ونشانه هادریک مرغ کرچ شده

یک مرغ کرچ شده دچاریکسری تغییرات فیزیولوژیکی میشود که مهمترین آن افزایش سطح هورمون پرولاکتین درخون می باشدو در واقع تمامی علایم کرچی و حس مادری و خوابیدن روی تخمها ونگهداری از جوجه ها نیز در اثرترشح همین هورمون دربدنش می باشد .

یک مرغ کرچ شده رفتارهایی همچون: منزوی شدن، نشستن در لانه و بیرون نیامدن از آن، علاقه شدید به خوابیدن بر روی تخم ها (حتی تخم سایر مرغ ها و پرندگان)، عوض شدن صدا و درآوردن صدای مخصوص از خود نشان میدهد.به علاوه یک مرغ کرچ شده نسبت به نزدیک شدن دیگر مرغ ها به او و یا نزدیک شدن انسان ها و حیوانات به او واکنش نشان داده و به جای فرار، حالت تهاجمی به خود میگیرد. فضله مرغی که به دوران کرچی نزدیک شده است، حجیم تر و سفت تر می باشد.

در دوران کرچی ،دمای بدن مرغ کمی افزایش پیدا میکند؛ پرنده دچار ریزش پر میشود؛وقفه  در تخم گذاری آنها ایجاد میگردد؛ خوردن و آشامیدن او در طول روز فقط به یک و یا نهایتا دوبار منتهی میشود. مرغ کرچ معمولا با نوک خود مرتبا تخم ها را میچرخاند تا نطفه درون تخم به پوسته نچسبد.

فصل کرچی در مرغها چه زمانی است؟

شرایط دما و رطوبت محیط لانه برای یک مرغ کرچ بسیار مهم می باشند.

دمای محیط لانه برای کرچی باید معتدل و کمی گرم و رطوبت آن نیز بین ۵۰ درصد باشد.

معمولا زمان بک دوره جوجه کشی طبیعی در مرغ ها ۲۱ روز می باشد وبعد از روز  ۱۹ باید منظرشکسته شدن تخمهاو تولد جوجه ها بود.

معمولا جوجه کشی در پرندگان ممکن است به دو روش  طبیعی ومصنوعی و از طریق دستگاه جوجه کشی نیز صورت بگیرد.

اگر شما تمایلی به قطع دوره تخمگذاری مرغ خود ندارید و یا مرغ شما کرچ نمی شود می توانید با خرید وتهیه یک دستگاه جوجه کشی از آن برای تهیه جوجه یک روزه استفاده کنید ..

چطوری از مرغ خود رفع کرچی نماییم ؟چطوری مرغ را از کرچ در بیاوریم؟

برای رفع حالت کرچی در مرغ می‌توان ازراههای مختلفی استفاده کرد:

۱-استفاده از ظرف آب و قراردادن مرغ در یک ظرف آب ، بهتر است دمای آب کمی سرد باشد تا مرغ سریعتر از این حالت خارج شود. در واقع به این روش که یکی از روش های قدیمی حدف کرچی درمرغ ها ست روش دوش آب سردگفته می شود.و روش آن بدین صورت است که مرغ کرچ شده را بمدت چند دقیقه در تشت آب سرد قرار میدهند.درصورتیکه شکم مرغ کرچ شده چند دقیقه با آب سرد تماس برقرار کند، پرنده از حالت کُرچ شدن خارج میشود. در زمان انجام عملیات باید به سر مرغ توجه شود که به زیر آب نرود.البته  این روش برای همه مرغ ها صدق نمیکند ، چرا که بعضی از مرغها قدرت کرچ شدگی بسیار بالایی دارند.

۲- استفاده از روش های  مدیریتی واستفاده از روش سنتی

در روش های مدیریتی ویا سنتی با تغییر شرایط محیطی پرنده مانند : جلوگیری از نشستن بر روی تخم ها، جلوگیری از توقف طولانی در لانه ها، جمع آوری تخم ها، ایجاد نوردر محیط لانه و یا تغییر مکان لانه عمل جلوگیری از کرچ را انجام می دهند.

۳-  استفاده از داروهای دامپزشکی وهورمونها

در روش هورمونی با استفاده از تزریغ بعضی هورمون ها باعث کاهش سطح هورمون پرولاکتین در بدن مرغ می شوند که البته این روش ، روش مناسبی نمی باشد و روشهای سنتی نسبت به آن ارجحیت دارد .

در روش دارویی برای رفع کرچی مرغها میتوان ازبعضی از  داروها مانند : مانند سیترات کلومیفن ، آسپرین ، تاموکسیفن و … برای رفع کرچی آنها استفاده کرد .

چند نکته کلیدی در باره مرغهای کرچ شده

برای کرچ نمودن مصنوعی مرغها کافیست اتاقی را فراهم کنید که تاریک ، گرم و مرطوب باشد که ( البته رطوبت بایدحداکثر ۵۰%  باشد )

باید در کنار ظرف مخصوصی که در آن تخم ها را قرار دادید ظرف آب و غذا برای مرغ قرار بگیرد زیرا همانطور که اشاره شد مرغ ها در این زمان تمایلی برای غذا خوردن و آشامیدن ندارند و با این کار به مصرف آب و غذای آن‌ها کمک می شود و همانطور که در برخی از منابع ذکر شده است می‌توان از خمیر ترش هم برای این کار استفاده نمود .

وجود خروس برای کرچ شدن مرغ ضروری می‌باشد و برای اینکه شما تخم مرغ هایتان تبدیل به جوجه شود باید خروس در بین مرغ ها باشد ولی بعد از کرچ شدن مرغ دیگر نیازی به وجود خروس نمی‌باشد.

محل خوابیدن مرغ کرچ باید آرام و به دور از سر و صدا و رفت و آمد باشد زیرا مرغ کرچ شده نسبت به رفت و آمد و سر و صدا حساسیت زیادی نشان می‌دهد و صدا باعث ایجاد استرس بیشتر مرغ در این شرایط می‌شود .

برای محل خوابیدن مرغ کرچ می‌توان از یک جعبه یا سبد معمولی و محتوی کاه نرم استفاده کرد و بهتر است هر روز سریک ساعت معین ۱۰ الی ۳۰ دقیقه مرغ را از مکان خوابیدن جدا کرده و آب و غذا را در اختیار آن قرار دهید البته آب باید به صورت ۲۴ ساعته در اختیار مرغ قرار بگیرد.

تخم مرغ مناسب جوجه درآوریدر زیر پای مرغ کرچ باید دارای شکل طبیعی بوده و بهتر است دارای وزن حداکثر بین ۵۰ تا ۵۵ گرم باشدو از مرغهایی که همراه با خروس نگهداری می شوند استفاده شود ..

باید تعدادی تخم زیر مرغ قرار داد که روز بعد هیچ تخمی زیر مرغ پیدا نباشد ومرغ بتواند به راحتی همه آنها را زیر بدن وپروبال خود مخفی کرده و گرم نگهدارد.

تعداد تخم ها به سردی و گرمی هوا بستگی دارد، در هوای سرد تخم کمتر و در هوای گرم تخم بیشتری میتوان زیر مرغ قرار داد.