دکتر احمد روغنی – دکتری دامپزشکی
بررسی اسب نژاد عربی
معمولاً در زمان بررسی اسبها عمدتا چند اندام مهم و اساسی شامل سر، بدن، یال و اندامهای حرکتی و دم مورد نقد و بررسی قرار می گیرد. برای اندازه گیری قد اسبها معمولا فاصله مابین بلندترین قسمت جدوگاه و زمین را اندازه گیری می کنند که این فاصله یا به عبارتی قد اسب عربی حدودا بین ۱۴۲ تا ۱۴۹ سانتی متر می باشد.
خصوصیات سر و صورت در اسبهای عرب:
معمولا اسب عربی دارای پیشانی عریض و مسطح با کمی برجستگی می باشد.
از مهمترین ویژگی های صورت اسب عربی بینی آن می باشد، که در ناحیه بینی دارای مقداری فرورفتگی در قسمت طولی بینی می باشد، که این خصوصیت در سایر اسبها وجود ندارد و صاف می باشد. انتهای بینی برجسته و سوراخهای منخرین به طور واضح گشاد می باشد.
اسبهای عربی دارای گوشهای کوچکی هستند.
از دیگر خصوصیات اسبهای عربی چشمهای زیبا و فریبنده آنها می باشد. اسب عرب با چشمانی درشت، گرد، جذاب و حدقه ای برجسته، عاشقان اسب را میخکوب و مجذوب خود میکند.
اسبهای عرب دارای گونه های گرد و لبهای باریک و با تناسبی می باشند که زیبایی خاصی به صورت آنها می دهد.
به طور کلی اگر بخواهیم سر و صورت اسب عربی را در دو خط خلاصه کنیم باید بگوییم: اسبی است با سری متناسب با بدن، چشمانی درشت و نافذ که در ناحیه پیشانی مابین دو چشم یک برجستگی سپر مانندی وجود دارد که به آن جبه می گویند که در ناحیه پوزه و لبها جمع تر شده و یک حالت مثلثی به سر می دهد.
اسب عربی دارای سینه ای با عرض زیاد و متناسب و پیوسته با ناحیه شکم می باشد. یکی دیگر از مهمترین ویژگی های اسبهای عربی یال و دم بلند و پرپشت آنها می باشد که زیبایی و ابهت زیادی به آنها می دهد. بارزترین خصوصیت آنها بالا گرفتن دم در زمان حرکت می باشد که جلوه خاصی به راه رفتن آنها می دهد.
از شاخص‌ترین ویژگی‌های اندام حرکتی سم‌های سخت، بزرگ و معمولاً مقطع گرد آنها است. همچنین دست‌ها و پاها کاملاً عضلانی و قلم در اندامهای حرکتی جلو و عقب قطر متناسب و قوی دارند و هم چنین یکی از ویژگی‌های اسب عرب وجود موهایی در پشت ناحیه بخلق است که به نام Feather نامیده می‌شوند. همچنین در مفصل خرگوشی (Hock) در اسب عرب خمیدگی نسبت به بقیه نژادها اندکی بیشتر است. توضیح: یکی از ویژگی‌های اسب عرب در مورد گردن آن است که معمولاً اسب عرب قوسی در ناحیه گردن دارد که معمولاً به سر فرمی قوسی شکل یا قویی شکل می‌دهد که اصطلاحاً به آن Mitbah می‌گویند.
مهمترین تفاوت اساسی ساختار و ترکیب بدن اسب عرب با سایر اسبها:
اسبهای دنیا دارای ۱۸ دنده – ۶ مهره کمری و ۱۸ مهره می می‌باشند اما اسب عرب دارای ۱۷ دنده – ۵ مهره کمری و ۱۶ مهره دمی می‌باشند. این اختلاف، به تحرک زیاد و ناحیه دم حیوان کمک میکند. ناحیه پشت حیوان کوتاه و تا حدودی مقعر می‌باشد. دست و پای قوی و بدن جمع و جور جزء صفات خوب اسب عرب است. اسب اصولاً حیوانی است که در آب و هوای سرد و خشک تکامل یافته و در مناطق بیابانی همچون کویرهای عربستان رشد نیافته است.
